رگه های موسیقی تربت جام در موسیقی دستگاهی

پایان نامه
چکیده

بخش بسیار زیادی از فرهنگ و هنر ایران بخصوص موسیقی ، به صورت فرهنگی شفاهی به نسل امروز ما رسیده است . از این رو با پی گیری برخی نشانه های موجود در فرهنگهای شفاهی می توان به موارد مبهم و مستور فرهنگ ایران پی برد. یکی از این موارد مبهم در فرهنگ موسیقایی ایران چگونگی تشکیل و تدوین موسیقی دستگاهی و چگونگی تأثیرگذاری موسیقی مناطق ایران بر موسیقی دستگاهی است. تربت جام به عنوان یکی از قطبهای عرفانی ایران، منطقه ای از خراسان بزرگ است که در آن زبان پارسی قرون متمادی زبان فرهنگ و هنر و زبان عامه مردم بوده است. این زبان اساسی ترین وجه مشترک میان دو گونه از موسیقی ایران ( موسیقی دستگاهی و موسیقی تریت جام) است. همچنین نزدیکی با مراکز مهم و تأثیرگذار هنری در قرون هشت تا ده هجری همانند نیشابور و مهمتر از آن هرات، باعث شده موسیقی تربت جام را عاملی برای جذب و نگهداری پارامترهای فرهنگی اثرگذار بر فرهنگ غالب ایران بدانیم و آنرا گزینه مناسبی برای تطبیق با موسیقی دستگاهی معرفی کنیم . روش تحقیق این پایان نامه مبتنی بر کار میدانی و مصاحبه های نگارنده با تعدادی از اساتید موسیقی در تربت جام بوده است. نسخه های ضبط شده شخصی و عمومی،کار کتابخانه ای و در نهایت آوانگاری تعدادی از مقامهای تربت جام از دیگر منابع بوده است. برای مشخص کردن نقاط مشترک و مشابه، 14 مقام تربت جام با خصوصیات متفاوت انتخاب شدند و با 24 گوشه از ردیفهای مختلف مقایسه شدند. سپس با تحلیل ساختار دو موسیقی و مقایسه مدهای تشکیل دهنده هرکدام، گردش ملودیک، نقاط برجسته، موتیو های مشابه ریتمیک و ملودیک، جملات آغازین و پایانی، فرم و حالت در هر دو نمونه موسیقی با یکدیگر مقایسه شده و دو گونه موسیقی با یکدیگر تطبیق داده شدند و برای هم ریشه دانستن این دو گونه موسیقی، به بیانی مستدل دست یافتیم.

منابع مشابه

گردشگری موسیقی ( موسیقی مقامی تربت جام)

در دنیای مدرن امروز، گردشگری یکی از منابع مهم درآمد در میان کشورهای جهان محسوب میشود و گردشگری فرهنگی که از نیمه دوم قرن بیستم به طور قابل ملاحظه ای توجه همگان را برانگیخت، در این میان جایگاه ویژهای دارد. گردشگری موسیقی که یکی از دستاوردهای مهم گردشگری فرهنگی است، امروزه به صنعتی جهانی و موفق بدل گشته است. کشوری مانند ایران که سرزمین اقوام گوناگونی است و هرکدام دارای سبک خاصی از موسیقی و ساز مخ...

متن کامل

گردشگری موسیقی ( موسیقی مقامی تربت جام)

در دنیای مدرن امروز، گردشگری یکی از منابع مهم درآمد در میان کشورهای جهان محسوب میشود و گردشگری فرهنگی که از نیمه دوم قرن بیستم به طور قابل ملاحظه ای توجه همگان را برانگیخت، در این میان جایگاه ویژهای دارد. گردشگری موسیقی که یکی از دستاوردهای مهم گردشگری فرهنگی است، امروزه به صنعتی جهانی و موفق بدل گشته است. کشوری مانند ایران که سرزمین اقوام گوناگونی است و هرکدام دارای سبک خاصی از موسیقی و ساز مخ...

متن کامل

ارتباط ساختاری موسیقی کردستان و موسیقی دستگاهی ایران (مطالعه موردی آواز بیات‌کرد و خرده‌بندِ بهاره)

یکی از موضوعات موسیقی‌شناسی ایرانی، نسبت میان موسیقی قومی و موسیقی دستگاهی است. اعتقاد بر این است که میان این دو موسیقی، ارتباط‌ وجود دارد. یکی از نمودهای این ارتباط، نسبت میان آواز بیات‌کرد موسیقی دستگاهی ایران و موسیقی قوم کرد است. موسیقی‌شناسان حوزۀ موسیقی دستگاهی بر ارتباط این دو تأکید دارند، در حالی که درون فرهنگ موسیقی کردی زمزمه‌های نفی چنین ارتباطی وجود دارد. با این وجود، هیچکدام از این...

متن کامل

آرایه به مثابه عنصری ساختاری در موسیقی دستگاهی ایران

این مقاله در پی آن است تا بر پایة مطالعات عملی و بررسی نمونه‌های اجرایی متعدد نشان دهد که در موسیقی دستگاهی ایران آرایه‌ها، علی‌رغم معنای مستتر در نام‌شان، صرفاً برای آراستن نیستند. در این راستا، ابتدا توضیحاتی کوتاه دربارة مفهوم و جایگاه آرایه در موسیقی دستگاهی خواهد آمد، سپس آرایه‌ها، با دیدگاهی متفاوت، به دو دستة آرایه‌های نغمه‌محور و آرایه‌های مایه‌محور تقسیم‌بندی خواهد گردید. در ادامه پس از...

متن کامل

نشانه‌شناسی موسیقی دستگاهی ایران (تحلیل مفاهیم نشانداری و دلالت موسیقایی)

این مقاله با روش تحقیق کیفی نوشته شده و هدف اصلی، تبیین مفاهیم نشانداری سلسله مراتبی و فرایند دلالتگری در موسیقی دستگاهی ایران است. نتایج به دست آمده از تحلیل یافته‌ها نشان می‌دهد که نشانداری در موسیقی ایرانی به چند شکل اصلی روی می‌دهد: 1. روابط بین گوشه‌های مشترک دستگاه‌ها 2. روابط بین نت‌ها. همچنین دلالتگری نیز عمدتاً در قالب گسترۀ فرهنگی کلان و نیز به شکل تداعی معانی ایجاد می‌شود که البته از...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای کاربردی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023